Ασφαλής χρήση ηλεκτρονικών και δικτυακών παιχνιδιών

Αρκετοί από εμάς έχουμε συνδυάσει τα παιδικά µας χρόνια µε το παιχνίδι στις αυλές των σπιτιών, τα παιχνίδια στο πάρκο, τις βόλτες µε τα ποδήλατα, ενώ άλλοι µε τα ομαδικά επιτραπέζια παιχνίδια. Σήμερα, όμως, µία άλλη μορφή παιχνιδιού κυριαρχεί στις ελεύθερες ώρες των παιδιών και σε αρκετές περιπτώσεις και των ενηλίκων. Τα νέα ηλεκτρονικά παιχνίδια της κονσόλας και του υπολογιστή έχουν κερδίσει ένα μεγάλο μερίδιο θαυμαστών, που απασχολούνται αρκετές ώρες µε αυτά.

Η μορφή της ψυχαγωγίας στον 21ο αιώνα φαίνεται να έχει αλλάξει ριζικά. Η εικονική πραγματικότητα ήρθε να φέρει νέους τρόπους ψυχαγωγίας. Στην ουσία, µε τη χρήση της εικόνας και του ήχου, δημιούργησε µία πλασματική πραγματικότητα, στην οποία ο χρήστης - καταναλωτής απομονώθηκε µε τη ψευδαίσθηση όμως, πως ζει μέσα σε ένα υπαρκτό περιβάλλον. 

Πολλές φορές μάλιστα, επιλέγουμε να χαρίσουµε στα παιδιά µας ή στα παιδιά συγγενών και φίλων ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι που µας έχουν ζητήσει τα ίδια. Είναι σημαντικό, όμως, να είμαστε ενημερωμένοι για το ηλικιακό κοινό που απευθύνεται ένα παιχνίδι ή ακόμα περισσότερο για το περιεχόμενό του.

Για το λόγο αυτό, το Πανευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τα Ηλεκτρονικά Παιχνίδια (Pan European Game Information) δημιούργησε το σύστημα PEGI. Η κύρια μέριμνα του συστήματος είναι να μπορούν τα παιδιά και οι γονείς παράλληλα, να επιλέγουν παιχνίδια µε βάση την ηλικιακή τους κατανομή -ανάλογα πάντα µε το περιεχόμενο κάθε παιχνιδιού- τόσο στην Ελλάδα όσο και στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες. 

Συγκεκριμένα, το σύστημα PEGI ορίζει 5 ηλικιακές διαβαθμίσεις για να αναγνωρίζεται σε πιο κοινό απευθύνεται η ταινία, το ηλεκτρονικό παιχνίδι και ανάλογα µε το περιεχόμενό τους: 3+, 7+, 12+, 16+, 18+ και οι οποίες θα πρέπει να αναγράφονται εμφανώς στη μπροστινή ή στην πίσω όψη της συσκευασίας του παιχνιδιού.

Ταυτόχρονα, η επιλογή των ηλικιακών διαβαθμίσεων αιτιολογείται µε κάποια εικονίδια που εμφανίζονται στην πίσω όψη της συσκευασίας και αναφέρουν το περιεχόμενο κάθε ταινίας ή παιχνιδιού. Με απλά λόγια, θα μπορεί ο καταναλωτής προτού αγοράσει το παιχνίδι να εντοπίσει αν αυτό περιέχει σκηνές βίας, ρατσισμού, φόβου, ναρκωτικών, κ.ά. Προσοχή, όμως, καθώς μπορεί να συναντήσουµε παιχνίδια µε παραπάνω από έναν χαρακτηρισμό.

Χρήσιμες συμβουλές για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια

• Οι γονείς πρέπει να εξοικειώνονται με τα παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας (δηλαδή με τις υπηρεσίες και τα προϊόντα που προσφέρονται από αυτά) και να γνωρίζουν πώς τα παιδιά ξοδεύουν τον χρόνο τους online.
• Λειτουργείτε µε τον ίδιο τρόπο, όπως και µε την πλοήγησή τους στο διαδίκτυο, βάζοντας κανόνες για την ώρα και τη διάρκεια που μπορούν να αφιερώσουν στα παιχνίδια του υπολογιστή. 
• Πριν προβείτε στην αγορά κάποιου παιχνιδιού, φροντίστε να ελέγξετε την ηλικία που απευθύνεται το συγκεκριμένο παιχνίδι, αλλά και το περιεχόμενο του παιχνιδιού ή της ταινίας. 
• Προτιμήστε να ανακαλύψετε πρώτοι εσείς -πριν από τα παιδιά- τον τρόπο µε τον οποίο παίζεται ένα παιχνίδι και τις παγίδες, που ενδεχομένως μπορεί να κρύβει για την ψυχική υγεία των παιδιών. 
• Ελέγχετε το ηλεκτρονικό παιχνίδι να μην είναι βίας, καθώς μπορεί να διαταράξει και να επηρεάσει το χαρακτήρα του παιδιού. 
• Σε περίπτωση που το παιδί επιμένει σε ένα παιχνίδι που δεν απευθύνεται στην ηλικία του, προσπαθήστε μέσα από τη συζήτηση να του εξηγήσετε τις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσει στον χαρακτήρα του. 
• Ερευνήστε τις υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρονται µέσω του συγκεκριμένου παιχνιδιού, πριν τις εντοπίσει το παιδί. 
• Αν το παιχνίδι απαιτεί την καταχώρηση λογαριασμού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, χρησιμοποιείστε το δικό σας e-mail.
• Ελέγξτε αν ο εικονικός κόσμος που χρησιμοποιείται από τα παιδιά σας έχει γονικό έλεγχο ή οποιοδήποτε εργαλείο που φιλτράρει το διαδικτυο, και σιγουρευτείτε ότι τέτοια εργαλεία ενεργοποιούνται.

Τα διαδικτυακά παιχνίδια: 

Πρέπει να ξέρετε ότι υπάρχουν παιχνίδια, που συνδυάζουν παίκτες από όλο τον κόσμο. Τα λεγόμενα "on-line παιχνίδια" επιτρέπουν σε έναν παίκτη από την Ελλάδα να παίζει μαζί ή ενάντια µε έναν παίκτη, π.χ. από την Ολλανδία. Για να γίνει αυτό, ο χρήστης πρέπει να είναι συνδεδεμένος στο διαδίκτυο, και να έχει αγοράσει ένα αντίστοιχο παιχνίδι ή μπορεί ακόμη να έχει επισκεφτεί και µία ιστοσελίδα, που παρέχει αντίστοιχα παιχνίδια δωρεάν ή µε την αγορά τους µέσω πιστωτικής κάρτας. 

Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις, οι παίκτες μπορούν να συνομιλούν μεταξύ τους, να ανταλλάσσουν φωτογραφίες και αρχεία. Οι κίνδυνοι, όμως, που επιφυλάσσουν είναι ιδιαίτερα ανησυχητικοί. Συγκεκριμένα, τα παιχνίδια αυτά ενδέχεται να κρύβουν ακατάλληλο περιεχόμενο και να απευθύνονται σε ηλικιακές διαβαθμίσεις που δεν είναι σωστές. 

Ταυτόχρονα, μπορεί να προτρέπουν τον χρήστη να επισκεφτεί άλλες ιστοσελίδες µέσω κάποιων links, οι οποίες είναι παράνομες ή ακατάλληλες. Επίσης, η ανταλλαγή προσωπικών στοιχείων είναι ανεξέλεγκτη μεταξύ των παικτών. Τέλος, οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει ένα τέτοιο παιχνίδι στον χαρακτήρα ενός ανηλίκου είναι ανησυχητικές. Για όλους αυτούς τους λόγους οι γονείς πρέπει να:

• ενημερώνουν τα παιδιά - χρήστες on line παιχνιδιών για τους κινδύνους που κρύβονται και να τα προτρέπουν να μην εκθέτουν τα προσωπικά τους στοιχεία
• προτρέπετε τα παιδιά να μην οργανώνουν συναντήσεις µε παίκτες που δεν γνωρίζουν προσωπικά
• βοηθάτε τα παιδιά να καταγγέλλουν τα παιχνίδια που έχουν ακατάλληλο περιεχόμενο, π.χ. βία, ρατσισμό, κ.ά.
• ελέγχετε ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα παιχνίδια µε τα οποία ψυχαγωγούνται και τα βοηθάτε να διακόψουν τη χρήση των παιχνιδιών σε περίπτωση που αυτό δεν ταιριάζει στην ηλικία τους
• ζητήστε βοήθεια από τεχνικούς, για να μάθετε αν υπάρχουν εργαλεία που εμποδίζουν την πρόσβαση σε ανεπιθύμητους ιστοχώρους. Καλό είναι να χρησιμοποιούνται.

Η ομάδα του xalase